Modern çağımızda en çok merak edilen sorulardan bir tanesi olan ‘‘Etnoloji nedir?’’ sorusu, çok uzun yıllardan beri insanların üzerine araştırma yaptığı bir konudur.
Söz konusu çeşitli toplumların genel dil ve kültür nitelikleri üzerinden genel kanunlar çıkarılması amacı ile incelemeler yapmakta olan bu bilim dalının araştırmacıları, etnolog olarak da isimlendirilmektedir.
Dünyanın pek çok çeşitli bölgelerinde olduğu gibi ülkemiz olan Türkiye sınırları içerisinde de pek çok ünlü etnologlar mevcuttur.
Etnolojinin Anlamı ve Genel Tanımı
Temel olarak ‘‘Etnoloji nedir?’’ sorusuna verilebilecek yegane cevap; etnolojinin etnik bilimi olmasıdır. Budun bilimi olarak da adlandırılmakta olan etnoloji, çeşitli maddi ve manevi kültürlerin de açıklanması açısından oldukça önemli bir rol almaktadır. Halk arasındaki karşılığı halkıyat olarak da bilinmekte olan etnoloji;
- Düğünler, bayramlar, cenazeler, doğumlar,
- İsim koyma törenleri, çeşitli batıl inançlar,
- Türküler, masallar, ninniler, halk hikayeleri,
- Menkıbeler, bilmeceler, oyunlar, atasözleri,
- Deyimler ve tekerlemeleri de içerisinde barındırmaktadır.
19. Yüzyılın başları itibari ile bir bilim dalı olarak kabul edilmeye başlanmış olan etnoloji, kavram olarak da ilk kez 1770’li yıllar itibariyle kullanılmaya başlanmıştır. Özellikle günümüzde de kullanılmakta olan modern etnoloji kavramının doğuşu da esasında emperyalizm ve sömürgecilik ile yakından ilintilidir.
Günümüzde Etnoloji nedir
Genel ölçüde ‘‘Etnoloji nedir?’’ sorusuna cevap verdiğimize göre temel olarak etnolojinin toplumlar açısından nasıl bir önem arz ettiğini irdeleyebiliriz.
Etnoloji bilimi; insanlığın kültür tarihini aydınlatmayı amaçlamaktadır. Tarih, din, dil, ruhiyat, arkeoloji, içtimaiyat, hekimlik, sanat tarihi, hayvan ve bitki bilimi gibi pek çok farklı ilimleri de bünyesinde ihtiva etmekte olan etnoloji, oldukça kapsamlı bir bilim dalı olarak karşımıza çıkmaktadır.
Toplumların kendini ve diğer toplumları anlaması için elzem bir bilim dalı olan etnoloji, insanlık tarihi açısından pek çok farklı dönemlere de ışık tutması dolayısı ile oldukça önemli bir konumda yer almaktadır.
Kaynak: Vikipedi (Etnoloji – Vikipedi (wikipedia.org))
