Türkiye’deki Tıbbi Sülük Çeşitleri

Dünya genelinde tıbbi amaçlarla kullanılan 15 civarında sülük çeşidi bulunmaktadır. Türkiye’de ise tıbbi sülük çeşitleri arasından sadece üç tür yaşamaktadır. Bu türler, Hirudo Verbana, Hirudo Medicinalis ve Hirudo Orientalis’tir.

Tıbbi sülük tedavisi, kan emen sülükler ile uygulanan bir tedavi yöntemidir. Problemli deriye bir veya daha fazla sülük eklenir. Tıbbi sülük tedavisinde amaç; sülükler kan emerken salgılanan tükürüğün faydalarını elde etmektir.

Sülüklerin salgıladığı tükürükler kanın dolaşım hızını artırma ve pıhtıları parçalamada etkilidir. Kan dolaşım bozuklukları ve kalp damar hastalıklarında tedavi etmek için uzman denetiminde kullanılırlar. Sülük tükürüğünden elde edilen kimyasallar, tedavi edici farmasötik (eczabilim) ilaçlara dönüştürülür. Özellikle aşağıdaki rahatsızlıklarda tıbbi sülükler etkilidirler:

Hipertansiyon
Varisli damarlar
Hemoroid
Cilt problemleri
Artrit (eklemlerde meydana gelen iltihabik bir durum)
Çeşitli yaralar
Romatizma rahatsızlıkları
Migren
Göz hastalıkları
Egzama
Kulak hastalıkları
Kolesterol
Astım, bronşit

Sülük Çeşitleri Nelerdir?

Bugüne kadar yaklaşık 600 sülük türü tespit edilmiştir. Ancak tıpta sadece 15 tane sülük çeşidi kullanılmaktadır. Tıbbi sülük olarak sınıflandırılan bu canlılar, özellikle Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri’nde, yüzyıllardır hastaları tedavi etmek için kullanılmıştır.

Geçmişte, tıbbi sülükler genellikle bölgesel renk farklılıkları olan tek bir tür olarak kabul edilirdi. Gelişen bilimsel araştırmalar sonucunda sülük çeşitleri yaşama koşullarına göre sınıflara ayrılmıştır.

1-Tatlı Su Sülükleri

Parazitik tatlı su sülükleri, dünya sülükleri arasında en çok bilinen sülüklerdir. Bu hayvanlar gölet, akarsu ve nehirlerin sığ sularında yaşarlar.

Kuzey Amerika sülüğü olarak bilinen Macrobdella Decora, yanlarında turuncu lekeleri olan renkli bir sülüktür. Hirudo gibi yaygın tatlı su sülükleri kan akışını arttırmak için tedavide kullanılır. Bu sülükler tıbbi olarak çok faydalıdır. Çünkü tükürüklerinde anestezik ve antikoagülan bulunur. Bu da kanın, hastadan ağrısız bir şekilde akmasını sağlar.

2-Deniz Sülükleri

Deniz sülükleri, karanlık okyanus derinliklerinde yaşar ve diğer su canlıları kalıntılarıyla beslenir. Deniz sülükleri hemen hemen tüm dünya okyanuslarında bulunur.

Notostomum Laeve, Kuzey Amerika’da bulunan ilk deniz sülük türüdür. Arktik Okyanusu’nun buzlu sularında yaşar. Sülük uzmanları son yapılan araştırmalar sonucunda deniz sülüklerinin kemikli veya kıkırdaklı balıklarla beslendiğini fark etmiştir.

3-Karasal Sülükler

Bazı sülükler, sudan ziyade karada yaşamayı başarmıştır. Ancak ortamın nemli olması önemlidir. Tüm sülükler, mukusun koruyucu örtüsünü korumak için yüksek neme ihtiyaç duyar. Kara sülükleri Güney Amerika, Afrika ve Asya gibi yerlerde, yağmur ormanlarının nemli topraklarında yaşar.

Şili’de yaşayan, son derece nadir görülen Americobdella Valdiviana, solucanlarla beslenen karasal bir sülük türüdür. Onlar ve diğer tüm karasal sülükler karadaki yaşama özel olarak uyarlanmıştır, ancak kısa süreliğine suda kalabilirler. Yaşam ortamı kuruysa, çamurun içine girer ve nem vücutlarına nüfuz edinceye kadar orada kalırlar.