İnşaatlarda kullanılan alçıpan levhalar; duvar, tavan, döşeme gibi alanlarda kullanılmak üzere, standart plaka alçıpan ölçülerinde, hazır biçimde gelmekte ve alçıpan profiller ile birlikte montajı yapılmaktadır. Standart alçıpan ölçüleri nedir? Alçıpan profil çeşitleri nelerdir?
Alçıpan esasen elle uygulanabilen, duvar yapımı için modern bir alternatiftir. Evlerin iç tasarımlarında rahatlıkla kullanılabilen bir yapı malzemesidir. Günümüzde yer döşemesinde, asma tavanlarda, duvar bölme işlemlerinde yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.
Günlük hayatımızda alçıpan levhanın yaygın kullanımına rağmen çok az insan nasıl yapıldığını, nereden geldiğini veya bu malzemenin nasıl bir şey olduğunu bilemiyor. İnşaatların artık değişmez bir parçası olan alçıpan ile ilgili bilmeniz gereken önemli konuları bu yazımızda ele alacağız.
Alçıpan Nedir?
Alçıpan, inşaat endüstrisinde bir devrim niteliğinde ortaya çıkan, ortası alçı ile doldurulmuş dış kısmı kartonla kaplanmış inşaat malzemesidir. Tavan ve duvar uygulamalarında kırılmadan nüfuz eden kullanışlı bir inşaat ürünüdür. İşlenmiş birçok çeşidi bulunmaktadır.
Özellikle bina işlerinde, dekorasyon yapımında insanların oldukça tercih ettiği bir üründür. Ses yalıtımı ve dayanıklı yapısı sebebiyle son 20 yıldır sıkça kullanılmaktadır. Evde, ofiste okullarda marketlerde ve daha birçok alanda kullanılabilir. Yaygın olarak kullanılmasının ana nedenlerinden biri de kurulumu çok kolay ve ekonomik olmasıdır.
Alçıpan Uygulama Alanları
İç ortam tavan ve duvar yapımında en yaygın kullanılan ürünlerden birisi olan alçıpan levha, birçok alana monte edilebiliyor. Alçıpan plakaların en çok kullanılan uygulama alanlarını kısaca şöyle sıralayabiliriz;
1- Asma Tavan
Tavanda çeşitli motifler oluşturmak için, aydınlatma spotlarını gizlemek için ve tavan arasından geçen tesisatı gizlemek için kullanılır. Özellikle yüksek katlı yapıların odalarında ve ofis tavanlarında kullanılır. Standart alçıpan ölçüleri ile gelen levhalar birleştirilerek uygulanır.
2- Duvar Bölmeleri
Bir oda oluşturmak, geniş hacimli alanlarda kullanım kolaylığı sağlamak amacıyla bölümlere ayırmak amacıyla uygulanır.
3- Dekorasyon
Alçıpan levhaları keserek ve şekillendirerek, tavanda veya duvarda istediğiniz dekoratif görüntüyü oluşturabilirsiniz.
4- Ses Yalıtımı
Mahal içlerindeki konforu artırmak ve yan mahaller ile yaşam hacmi arasındaki ses geçişini azaltmak amacıyla ses yalıtımı ile birlikte uygulanabilir.
5- Duvar Giydirme
Mevcut tuğla veya bims duvarların üzerine, duvarların pürüzsüz olmasını sağlamak amacıyla giydirme yapılabilir.
6- Yangın Yalıtımı
Yanmaz malzemeler ile üretilen yangın dayanımlı alçıpan levhalar ile yangın duvarları veya yangın dayanımlı asma tavan uygulamaları yapmak mümkündür. Bunun için satın alınacak markanın standartlarını kontrol etmeniz tavsiye edilir.
Alçıpan Çeşitleri
Uygulama alanlarına bağlı olarak kullanılacak alçıpan çeşidi de değişir. En çok tercih edilen alçıpan çeşitleri şu şekildedir;
1- Standart Alçıpan
Standart alçıpan levha, çoğunlukla iç duvar ve asma tavan uygulamaları için kullanılır. Belirli bir özelliği yoktur, ekonomiktir. Fabrikasyon olarak genelde belirli bir alçıpan ölçüleri ile üretilir.
2- Küfe ve Neme Dayanıklı Alçıpan
Küflenmeye karşı dayanıklı olan alçıpan levha, yüzeylerin ömrünü uzatmaya ve küf oluşumunu engellemeye yönelik kullanılır. Bu alçıpan türü daha çok banyo, bodrum duvarları, mutfaklar, çamaşır odaları gibi ıslak alanlarda hacimlerde taşıyıcı olarak kullanılır.
3- Akustik Alçıpan
Genellikle yüzeyinde dairesel delikler bulunan bu alçıpan türü, opera, sinema, tiyatro gibi alanlarda tercih sebebidir. Yankıyı önlemek adına ses yutumu özelliğine sahiptir.
4- Yangına Dayanıklı Alçıpan
Yangına dayanıklı olarak, cam elyaf katkılı ve yangın dayanımlı üretilmiş alçıpan türüdür. Yangın riski olan bölgelerde (kazan dairesi, şaftlar vs.) yangın sınıfına göre tercih sebebi olabilir.
5- Karo Alçıpan
Belirli standart ölçülerde (örn. 60×60 veya 30×30) tavanlara uygulanan, kare şekilli profil çıta üzerine oturtulmuş desenli veya düz alçıpan türüdür. Tavan arasına kolay müdahale imkanı sağlar. Genellikle ofislerde, ıslak hacimlerde ve koridorlarda tercih sebebidir. Genelde arka yüzeyi alüminyum folyo kaplıdır.
6- Darbeye Dayanıklı Alçıpan
Alçıpan, kolay kırılabilen ve bir yumruk ile delinebilen bir malzeme türü olduğu için darbeye karşı dayanıklı alçı levha tercih sebebi olabilir.
Standart Alçıpan Ölçüleri Ve Plaka Ebatları
En yaygın kullanılan standart grubun alçıpan ölçüleri 1.2 x 2.5 metre olarak tasarlanmıştır. Yani, standart alçıpan levha 3 metrekare ebadındadır. En yaygın kullanılan ceşidin kalınlığı ise 12.5 mm’dir. Bu plakaların ortalama ağırlığı 9 kilogram civarındadır.
Bu ölçüler ve ebatlar markaya göre değişmekte olup fabrikada standart olarak üretilir. Kullanım alanına ve tercihe bağlı olarak özel üretim de yapılabilir.
Standart Alçıpan Ölçüleri | |||
Kalınlık (mm) | Uzunluk (m) | Genişlik (m) | 1 m² Ağırlığı (kg) |
6.5 | 3 | 1.2 | 6 |
9.5 | 2 | 1.2 | 7.5 |
9.5 | 2.5 | 1.2 | 7.5 |
9.5 | 3 | 1.2 | 7.5 |
12.5 | 2 | 1.2 | 8.5 |
12.5 | 2.5 | 1.2 | 8.5 |
12.5 | 3 | 1.2 | 8.5 |
15 | 2 | 1.2 | 11.5 |
15 | 2.5 | 1.2 | 11.5 |
15 | 3 | 1.2 | 11.5 |
18 | 2 | 1.2 | 14 |
18 | 2.5 | 1.2 | 14 |
Alçıpan Profil Çeşitleri
Kullanım alanına göre çeşitli şekillerde alçıpan profil çeşitleri üretilmektedir. Yaygın olarak kullanılan profil türleri şunlardır:
1- C Profil
Duvar ve tavan montajında taşıyıcı eleman olarak C tipi profil kullanılmaktadır. U profile göre uç kısımları kıvrımlıdır. Ana yük için tasarlandığından ek takviye kaburgalarına sahiptir. İlave olarak daha fazla bağlantı elemanı gerektirir. Standart profil uzunluğu 3 veya 4 metre olabilir. Alçıpan ölçülerine bağlı olarak profil tipi ve ölçüleri değişebilir.
2- U Profil
Bu şekline sahip metal profiller duvar kaplaması sırasında kullanılır. U profili odanın çevresine sabitlenir. İç mekanlarda giydirme, duvar ve asma tavan yapımında metal taşıyıcının iskeletinde kullanılır. Duvar giydirme sırasında zemin ve tavan birleşme noktalarında uygulanır. Farklı alçıpan ölçülerinden farklı profiller tercih edilebilir.
Alçıpan Profil Ölçüleri | |||
Profil Cinsi | Kalınlık (m) | Ölçüler (mm) | Uzunluk (m) |
Tavan U Profili (28) | 0.5 | 26 ×28,5 ×26 | 3 |
Tavan U Profili (28) | 0.6 | 26 ×28,5 ×26 | 3 |
Tavan C Profili (60) | 0.5 | 27 ×60 ×27 | 3 |
Tavan C Profili (60) | 0.6 | 27 ×60 ×27 | 3 |
Duvar U Profili (50) | 0.5 | 27,5 ×50 ×27,5 | 3 |
Duvar U Profili (50) | 0.6 | 27,5 ×50 ×27,5 | 3 |
Duvar U Profili (75) | 0.5 | 27,5 ×75 ×27,5 | 3 |
Duvar U Profili (75) | 0.6 | 27,5 ×75 ×27,5 | 3 |
Duvar U Profili (100) | 0.5 | 27,5 ×100 ×27,5 | 3 |
Duvar U Profili (100) | 0.6 | 27,5 ×100 ×27,5 | 3 |
Duvar C Profili (50) | 0.5 | 42 ×48,8 ×42 | 3 |
Duvar C Profili (50) | 0.6 | 42 ×48,8 ×42 | 3 |
Duvar U Profili (75) | 0.5 | 42 ×73,8 ×42 | 3 |
Duvar U Profili (75) | 0.6 | 42 ×73,8 ×42 | 3 |
Duvar U Profili (100) | 0.5 | 42 ×98,8 ×42 | 3 |
Duvar U Profili (100) | 0.6 | 42 ×98,8 ×42 | 3 |
Kaynak : Alçıpan Ölçüleri