Felsefe doğayı ve yaşamı farklı açılardan yorumlamaya çalışır. Tarih boyunca felsefe büyük oranda dönemlere veya akımlara göre yorumlanmıştır ve işlevleri de bu yönde farklılık göstermektedir. Fakat özünde değişmeyen işlevlerinden de bahsedilebilir. Bunları felsefenin bireysel ve toplumsal işlevleri olarak ele almak mümkündür.
Felsefe bir toplumun gelişmesinde ve ülkelerin daha güçlü hale gelmesinde önemli pay sahibidir. Bilimsel yaşantı ve toplumsal yaşantı felsefe üzerinden ele alınarak her ikisi de geliştirilebilir.
Felsefenin Bireysel İşlevleri
Felsefenin bireysel ve toplumsal işlevleri arasında ilk olarak bireysel işlevlerinden bahsetmekte fayda var. Bireysel manada felsefe özellikle insanın manevi ihtiyaçlarına karşılık verebilir.
Neden var olduğu, nasıl var olduğu, kendi benliğinin anlamı, kendi varlığına, kendi varlığı ile diğer varlıklar arasındaki ilişkiye dair sorular bir yaşam görüşü oluşturmaya yardımcı olur.
Asırlardır felsefenin temel işlevinin doğruluk ve gerçeklik mücadelesi olduğu kabul edilmiştir. Doğru ve iyi yaşamın ne olduğuna dair çeşitli sorular sorarak çözüme ulaşmayı amaçlar.
Dolayısıyla felsefe insanların bilme ihtiyaçlarına karşılık vermektedir. Bu yönüyle felsefe bireylerin sorularına yanıt aramak yerine onu daha doğru sorular sormaya yönlendirir. Genel olarak felsefenin bireysel işlevlerini şöyle sıralayabiliriz:
- Özgür düşünce yapısıyla sorgulama yeteneğinin güçlenmesini sağlar.
- Analiz yeteneğiyle birlikte sezgisel güç kazanmasına yardımcı olur.
- Öz sezi yeteneğinin gelişimini destekler.
- İnsanın başına gelebilecek birçok şeye farklı açıdan bakabilmesini sağar.
- Sürekli irdeleyen ve soran bireylerin oluşmasına imkân verir.
- Doğru karar verme yetisini güçlendirir.
- Farklı fikirlere hoşgörülü olmasını destekler.
- Önyargılardan ve dogmatik fikirlerden kurtulmasına yardımcı olur.
Felsefenin Toplumsal İşlevleri
Felsefenin bireysel ve toplumsal işlevleri olarak ayrı başlıklar açsak da ikisi birbiriyle bağlantılıdır. Çünkü toplum, bireylerden oluşur ve bireylerin özellikleri topluma yansır. Bu açıdan felsefenin toplumsal işlevlerini şöyle sıralamak mümkündür:
- Ortak bir kültür zemini oluşturur.
- Farklı toplulukları bir arada yaşamaya sevk eder.
- Bilgi toplumu gelişimini destekler.
- Daha eşitlikçi bir yapının oluşmasına yardımcı olur.
- Teknoloji, bilim gibi alanlarda analitik düşünme becerisini arttırır.
- Erdeme, akla önem veren bir toplumsal yapı oluşumunu destekler.
Kaynak: Felsefenin Bireysel ve Toplumsal İşlevleri (dilimiz.gen.tr)
